İSNAD Atıf Sistemi 2. Edisyon Yenilikler

İSNAD Atıf Sistemi birinci edisyonu üzerinde, yayımlandığı 12 Mart 2018 tarihinden itibaren gelen geri dönüşler, talep ve öneriler doğrultusunda pek çok düzeltme ve değişiklik yapılmış, yapılan bütün değişiklikler online versiyona ve web sayfasna anlık olarak yansıtılmıştır. İSNAD’ın kullanımının yaygınlaşmasına ile ortaya çıkan yeni ihtiyaçlar, özellikle sosyal ve beşerî bilimlerin bütün bilim dalları tarafından kullanılabilecek bir atıf sisteminin oluşturulması isteği, İSNAD’ın ikinci edisyonunun hazırlanmasını gerekli kılmıştır.

İSNAD ikinci edisyonda sunulan yeniliklerin ve yapılan değişikliklerin özet tablo şeklinde sunulması, yeni edisyonun daha iyi anlaşılmasını sağlaması yanında birinci edisyon kullanıcılarının ikinci edisyona geçişlerinde ortaya çıkabilecek karışıklıkların ve uyum sorunlarının giderilmesine de katkı sunacaktır.

Giriş
İSNAD’ın her iki edisyonunda da giriş bölümünde İSNAD Atıf Sistemi hakkında bilgi verilmektedir. Ancak ikinci edisyonda İSNAD’ın marka adı, önemi, amacı, kapsamı ve ana fikri hakkında çok daha geniş bir bilgilendirme bölümü yer almaktadır.

Birinci Bölüm
İSNAD’ın birinci bölümü, her iki edisyonda da akademik yazım ilkelerine ayrılmıştır. Ancak ikinci edisyonda, bu bölüm birinci edisyonda yer alan konuların geliştirilmesi, değiştirilmesi, güncellenmesi ve yeni konuların eklenmesiyle zenginleştirilmiştir.

Birinci Edisyon İkinci Edisyon
1. Yayın Etiği  Geliştirildi.
 İkinci edisyonda yayın etiği ihlalleri konusunda oldukça detaylı bilgilere yer verildi.
2. Yayının Adı ve Başlıklandırma  Örneklerle zenginleştirildi.
3. Yazar ve Kurum Bilgisinin Yazımı  Geliştirildi.
4. Öz ve Özet Yazımı  Geliştirildi.
 İkinci edisyonda özellikle akademik dergilerin uluslararasılaşmasında önemi büyük olan özet/summary yazımı ile ilgili genel ilkelere yer verildi.
5. Anahtar Kelimelerin Seçimi  Geliştirildi, örneklerle zenginleştirildi.
6. Yazar İsimlerinin Yazımı  Geliştirildi, değişiklikler yapıldı, örneklerle zenginleştirildi.
 Çok yazarlı eserlerde yalnızca ilk yazarın ad ve soyadının yazıldıktan sonra diğer yazarların isimlerini de yazmak yerine Türk Dil Kurumunun kullanımına uyularak vd. kısaltmasının kullanılması benimsendi.
7. Türkçe Eser Adlarının Yazımı
8. Arapça Eser Adlarının Yazımı
9. Farsça Eser Adlarının Yazımı
10. Yabancı Dildeki Eser Adlarının Yazımı  Yeni eklendi.
11. Din ve Mezhep Adlarının Yazımı
12. Yayınevi Adlarının Yazımı  Yeni eklendi.
13. Kavramların Yazımı  Geliştirildi.
14. Şiir Dizelerinin Yazımı  Geliştirildi, örneklerle zenginleştirildi.
15. Rakamların Yazımı
16. Tarih ve Yüzyılların Yazımı  Geliştirildi.
17. Akademik Dil ve Üslûp  Yeni eklendi.
18. Noktalama İşaretlerinin Kullanımı  Yeni eklendi.
19. Literatür Taraması
20. Atıf ve Alıntı Yapmak  Geliştirildi, örneklerle zenginleştirildi.
 İkinci edisyonda doğrudan alıntılanan kısımların üç satırdan uzun (kırk kelimeden fazla) olması durumunda ayrı bir paragraf halinde, normal metinden küçük yazı tipi boyutunda ve sağdan girintili şekilde yazılması benimsendi.
21. Aktarım Yapmak  Yeni eklendi.
22. Dipnot Vermek  Geliştirildi, örneklerle zenginleştirildi.
23. Tablo ve Şekil Oluşturmak
24. Kısaltmalar Dizini (Türkçe-İngilizce-Arapça)  Geliştirildi, değişiklikler yapıldı.
 İkinci edisyonda kısaltmalar, başta Türk Dil Kurumu olmak üzere kurumsal kullanımlar esas alınarak Türkçe, İngilizce ve Arapça olarak belirlenmiş, birinci edisyonda kullanılan kısaltmalarla büyük farklılılar oluşmuştur.

 İkinci edisyonda kısaltmalar büyük harf-küçük harf uyumuna dikkat edilerek kullanılmalıdır. Büyük harf-küçük harf değişimi farklı kısaltmaları ifade edebilmektedir. ör.: ed., Editör; Ed., Edebiyat. Birinci edisyonda yer alan Bk., Haz., Krş., Sad., Thk., Tsh. gibi sık kullanılan kısaltmalar yalnızca küçük harfle başlayacak şekilde güncellenmiştir.

 İkinci edisyonda sık kullanılan bazı kısaltmalar aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Eski Kullanım Yeni Kullanım Eski Kullanım Yeni Kullanım
Cilt: c. Cilt: C Derleyen: Der./der. Derleyen: drl.

Numara: nr. Numara: No. Tercüme Trc./trc. Çeviren: çev.

Sayı: s. Sayı: S Ve diğerleri: v.dğr. Ve diğerleri: vd.

Ölüm Tarihi: ö. Ölüm Tarihi: öl. (Tercihe göre ö. kısaltması da kullanılabilir)

25. Çeviri Yazı Alfabesi/Transkripsiyon  Geliştirildi, örneklerle zenginleştirildi.
 Transkripsiyonlu yazımda İSNAD Atıf Sistemi için geliştirilmiş Unicode yazı tipi İSNAD Font’un kullanımı tavsiye edilmektedir.
26. Kaynakça Oluşturmak  Geliştirildi, örneklerle zenginleştirildi.
1.9. Âyetlerin Yazımı  İkinci bölüme taşındı.
1.10. Tevrat ve İncil’in Kaynak Gösterimi  İkinci bölüme taşındı.
1.11. Hadis Kaynaklarının Yazımı  İkinci bölüme taşındı.
 İkinci edisyonda âyetlerin yazımı “Kur’ân-ı Kerîm”, Tevrat ve İncil’in kaynak gösterimi “Kitâb-ı Mukaddes”, hadis kaynaklarının yazımı “Hadis Kaynakları” veri türü olarak tanımlandı.
1.18. Kaynak Kullanımı  Kaldırıldı.

Birinci Bölüm
İSNAD’ın her iki edisyonunun ikinci bölümünde “İSNAD Dipnotlu” versiyon yer almaktadır. İkinci edisyonda bu bölüm kırk bir veri türünü içerecek şekilde genişletilmiş, birinci edisyonda yer alan veri türlerinin bazıları üzerinde değişiklik veya güncellemeler de yapılmıştır.

Birinci Edisyon İkinci Edisyon
1. Genel İlkeler  Geliştirildi, değişiklikler yapıldı, örneklerle zenginleştirildi.
 Aynı dipnot içerisinde aynı yazara ait farklı eserlere atıf yapıldığında sonraki eserlerde “a.mlf.” (aynı müellif) kısaltması kullanılması benimsendi.

 Çok yazarlı eserlerde yalnızca ilk yazarın ad ve soyadının yazıldıktan sonra diğer yazarların isimlerini de yazmak yerine Türk Dil Kurumunun kullanımına uyularak vd. kısaltmasının kullanılması benimsendi.

2. Kitap  Geliştirildi, değişiklikler yapıldı, örneklerle zenginleştirildi.
 İkinci edisyonda kitapların baskı sayısı yalnızca kaynakçada ve eser isminden sonra değil, yayıncı ile yayın yılı arasına yazılması benimsendi.

 Birden fazla cildi olan kitaplarda sayfa numarasının Cilt: Sayfa Numarası olarak değil, Cilt/Sayfa Numarası olarak gösterilmesi benimsendi.

3. Kitap Bölümü  Geliştirildi, örneklerle zenginleştirildi.
 İkinci edisyonda editöryal bir kitapta yer alan ön söz, takdim, sunuş ve ekler ile tahkik edilen veya neşredilen bir kitapta yer alan mukaddime, takdim ve ekler gibi kısımların kitap bölümü olarak kaynak gösterilmesi benimsendi.
4. Kur’ân-ı Kerîm  Birinci bölümden çıkarılarak yeni veri türü olarak eklendi, geliştirildi.
 İkinci edisyonda sûre adı ve âyet numaralarının metin içinde değil, yeni bir veri türü olarak dipnotta gösterilmesi benimsendi.
5. Kitâb-ı Mukaddes  Birinci bölümden çıkarılarak yeni veri türü olarak eklendi, geliştirildi.
6. Hadis Kaynakları  Birinci bölümden çıkarılarak yeni veri türü olarak eklendi, geliştirildi.
7. Yazma Eser  Geliştirildi, değişiklikler yapıldı, örneklerle zenginleştirildi.
 İkinci edisyonda yazma eserlerin kaynak gösteriminde yazma eserlerin yer aldığı kütüphanenin bulunduğu şehir bilgisi eklenmiş ayrıca kütüphane ve koleksiyon bilgisinin parantez içerisinde gösterilmesi benimsenmdi.
8. Yunan ve Roma Klasikleri  Yeni eklendi.
9. Arşiv Belgesi  Geliştirildi, değişiklikler yapıldı, örneklerle zenginleştirildi.
10. Kadı Sicilleri  Yeni eklendi.
11. Ansiklopedi  Geliştirildi, değişiklikler yapıldı, örneklerle zenginleştirildi.
12. Sözlük  Geliştirildi, değişiklikler yapıldı, örneklerle zenginleştirildi.
13. Tez  Geliştirildi, değişiklikler yapıldı, örneklerle zenginleştirildi.
 İkinci edisyonda tezlerin kaynak gösteriminde tezin yapıldığı üniversite bilgisine ilave olarak fakülte veya enstitü bilgilerinin de eklenmesi tercih edildi.
14. Makale  Geliştirildi, değişiklikler yapıldı, örneklerle zenginleştirildi.
 İkinci edisyonda makalelerin kaynak gösteriminde sayfa numaralarının iki nokta üst üste (:) işaretinden sonra değil virgülden sonra eklenmesi tercih edildi.

 Çeviri makelelerde üç ve daha fazla çeviren olması durumunda vd. ile belirtilmesi benimsendi.

15. Bildiri/Tebliğ  Geliştirildi, değişiklikler yapıldı, örneklerle zenginleştirildi.
16. Gazete  Yeni eklendi.
17. Rapor  Geliştirildi, değişiklikler yapıldı, örneklerle zenginleştirildi.
18. Basın Bülteni  Yeni eklendi.
19. İstatistik  Yeni eklendi.
20. Katalog  Yeni eklendi.
21. Görüşme/Mülâkat  Yeni eklendi.
22. Mevzuat  Yeni eklendi.
23. Standard  Yeni eklendi.
24. Mahkeme Kararı  Yeni eklendi.
25. İnternet Sitesi  Geliştirildi, değişiklikler yapıldı, örneklerle zenginleştirildi.
 İkinci edisyonda internet sitelerinin kaynak gösteriminde internet erişim adreslerinin (URL) dipnotta değil yalnızca kaynakçada gösterilmesi ve URL adresinden sonra nokta (.) konulmaması benimsendi.
26. Veri Tabanı  Yeni eklendi.
27. Yazılım  Yeni eklendi.
28. Patent  Yeni eklendi.
29. Sosyal Medya  Yeni eklendi.
30. Film  Geliştirildi, değişiklikler yapıldı, örneklerle zenginleştirildi.
31. TV Yayını  Yeni eklendi.
32. Video Kaydı  Geliştirildi, değişiklikler yapıldı, örneklerle zenginleştirildi.
33. Ses Kaydı  Geliştirildi, değişiklikler yapıldı, örneklerle zenginleştirildi.
34. Nota Kâğıdı  Yeni eklendi.
35. Sınav Kâğıdı  Yeni eklendi.
36. Sanat Eseri ve Tarihî Eser  Yeni eklendi.
37. Fotoğraf-Dijital  Yeni eklendi.
38. Harita  Yeni eklendi.
39. E-Posta  Yeni eklendi.
40. Kısa Mesaj  Yeni eklendi.
41. Ambalaj  Yeni eklendi.

Üçüncü Bölüm
İSNAD’ın üçüncü bölümünde her iki edisyonda İSNAD Metiniçi versiyon bulunmaktadır. Birinci edisyonda sadece genel ilkeler ve birkaç veri türüyle ilgili kuralların belirlendiği metiniçi versiyon ikinci edisyonda kırk bir veri türünü kapsayacak şekilde genişletilmiş ve birinci edisyonda belirlenen bazı kurallarda değişiklik ve güncellemeler yapılmıştır.

Birinci Edisyon İkinci Edisyon
1. Genel İlkeler  Geliştirildi, değişiklikler yapıldı, örneklerle zenginleştirildi.
 Aynı atıf içerisinde aynı yazara ait farklı eserlerden alıntı yapıldığında sonraki eserlerde “a.mlf.” (aynı müellif) kısaltması kullanılması gerekli görüldü.

  • Çok yazarlı eserlerde yalnızca ilk yazarın ad ve soyadının yazıldıktan sonra diğer yazarların isimlerini de yazmak yerine Türk Dil Kurumunun kullanımına uyularak vd. kısaltmasının kullanılması benimsendi.
  • 2. Kitap  Geliştirildi, değişiklikler yapıldı, örneklerle zenginleştirildi.
  • İkinci edisyonda kitapların baskı sayısı kaynakçada eser isminden sonra değil, yayıncı ile yayın yılı arasına yazılması benimsendi.

  • Çok yazarlı kitapların gösteriminde yalnızca ilk yazar yazılması diğer yazarların isimleri yerine ve diğerleri (vd.) kısaltması kullanılması benimsendi.

  • Birden fazla cildi olan kitaplarda sayfa numarasının Cilt: Sayfa Numarası olarak değil, Cilt/Sayfa Numarası olarak gösterilmesi benimsendi.
  • 3. Kitap Bölümü  Yeni eklendi.
  • İkinci edisyonda editöryal bir kitapta yer alan ön söz, takdim, sunuş ve ekler ile tahkik edilen veya neşredilen bir kitapta yer alan mukaddime, takdim ve ekler gibi kısımların kitap bölümü olarak kaynak gösterilmesi benimsendi.
  • 4. Kur’ân-ı Kerîm  Yeni eklendi.
    5. Kitâb-ı Mukaddes  Yeni eklendi.
    6. Hadis Kaynakları  Yeni eklendi.
    7. Yazma Eser  Yeni eklendi.
    8. Yunan ve Roma Klasikleri  Yeni eklendi.
    9. Arşiv Belgesi  Yeni eklendi.
    10. Kadı Sicilleri  Yeni eklendi.
    11. Ansiklopedi  Yeni eklendi.
    12. Sözlük  Yeni eklendi.
    13. Tez  Yeni eklendi.
    14. Makale  Geliştirildi, değişiklikler yapıldı, örneklerle zenginleştirildi.
  • Çeviri makelelerde üç ve daha fazla çeviren olması durumunda vd. ile belirtilmesi benimsendi.
  • 15. Bildiri/Tebliğ  Yeni eklendi.
    16. Gazete  Yeni eklendi.
    17. Rapor  Geliştirildi, değişiklikler yapıldı, örneklerle zenginleştirildi.
    18. Basın Bülteni  Yeni eklendi.
    19. İstatistik  Yeni eklendi.
    20. Katalog  Yeni eklendi.
    21. Görüşme/Mülâkat  Yeni eklendi.
    22. Mevzuat  Yeni eklendi.
    23. Standard  Yeni eklendi.
    24. Mahkeme Kararı  Yeni eklendi.
    25. İnternet Sitesi  Yeni eklendi.
    26. Veri Tabanı  Yeni eklendi.
    27. Yazılım  Yeni eklendi.
    28. Patent  Yeni eklendi.
    29. Sosyal Medya  Yeni eklendi.
    30. Film  Yeni eklendi.
    31. TV Yayını  Yeni eklendi.
    32. Video Kaydı  Yeni eklendi.
    33. Ses Kaydı  Yeni eklendi.
    34. Nota Kâğıdı  Yeni eklendi.
    35. Sınav Kâğıdı  Yeni eklendi.
    36. Sanat Eseri ve Tarihî Eser  Yeni eklendi.
    37. Fotoğraf-Dijital  Yeni eklendi.
    38. Harita  Yeni eklendi.
    39. E-Posta  Yeni eklendi.
    40. Kısa Mesaj  Yeni eklendi.
    41. Ambalaj  Yeni eklendi.

    İSNAD Atıf Sistemi ikinci edisyonunda yer alan yenilikler genel itibariyle yukarıdaki tablolarda gösterildiği şekildedir. Ancak burada belirtilenlerin özellikle öne çıkan, birinci edisyon kullanıcıları tarafından karıştırılabilecek hususlar olduğu göz önünde bulundurularak bütün kılavuz dikkatlice incelenmelidir.

    İSNAD ikinci edisyon kılavuzu hazırlanırken bütün konular örneklerle desteklenmiştir. Ayrıca ikinci edisyon kılavuzunda EndNote ve Zotero gibi bibliyografya yönetim yazılımlarının kullanımı ile ilgili bilgilere de yer verilmiştir. Ayrıca kullanıcılar EndNote, Zotero, Mendeley gibi programlar için hazırlanmış İSNAD Dipnotlu ve İSNAD Metiniçi şablonlarını www.isnadsistemi.org adresinden indirebilirler.

    Was this page helpful?

    Bir Cevap Yazın